Ceza Hukuku
Devletin en önemli görevlerinden biri olan hukuka dayalı bir sistem oluşturma sürecinde ceza hukuku önemli bir yere sahiptir. İnsanlar arasında haksızlık teşkil eden davranışların kabahat kapsamına alınması, bu davranışların bazılarına yaptırım uygulanmasını gerektirir. En basit tabiriyle ceza hukuku, kabahat kapsamına giren davranışları ve bunların yapılması durumunda uygulanacak yaptırımları düzenlemektir.
Ceza Hukukunun Amacı
Devlet, kişilerin haklarını korumak için hukuka dayalı bir sistem oluşturmakla görevlidir. Devletin bu görevi, kanunlar vasıtasıyla takip edilir. Tüm hukuk kurallarında olduğu gibi ceza hukukunun da amacı insanların arasındaki ilişkileri düzene oturtmaktır. Toplumun sağlıklı bir biçimde varlığını sürdürebilmesi için ceza hukukuna ihtiyaç vardır. Türk Ceza Kanunu ile toplumu oluşturan insanların uyması gereken davranış normları ve gereklilikleri belirlenmiştir.
İnsanlar arası ilişkilerde terbiye, dini kurallar, örf ve yasalar etkili olmaktadır. Toplumu oluşturan insanların birbirine haksız davranışta bulunmamalı için çeşitli norm ve kurallar konulmuştur. Bu kapsamda ceza hukuku maddeleri, öngördüğü yaptırımların sadece devlet aracılığıyla uygulanabilmesi sebebiyle devletin müdahalesini mecburi kılar. Devletin en önemli amaçlarından biri toplumsal yaşamı barış içinde sürdürmektir.
Ceza Hukukunun Özellikleri
Toplumsal ve bireysel hayata yön veren hukuk kuralları, cemiyet düzenini sağlamak için uygulanmaktadır. Bu sebeple devlet, ceza hukuku kapsamına alınan kanunlar sayesinde toplumsal düzeni sağlar. Bu durum aynı zamanda bir hukuk devleti olmanın da göstergesidir. Aynı zamanda ceza hukuku, yaptırımların önleyici etkisi sayesinde hukuki düzenin korunması fonksiyonuna sahiptir. Bu fonksiyonu sağlarken, hukuki değeri ihlal eden saldırıları kabahat olarak tanımlar. CMK ilgili maddelerine göre kişinin vücut dokunulmazlığı ve cinsel dokunulmazlıkları kanun kapsamında korunmaktadır.
Maddi Ceza Hukuku
Ceza hukuk, kamu hukuku kapsamına giren bir bilim dalıdır. Bir suçun meydana gelmesi, devlet ile suçun faili arasında bir yaptırım uygulama ilişkisini doğurur. Kabahat işleyen kişiyi cezalandırma yetkisi kanunlar sayesinde devletin tekelinde toplanmaktadır. Ceza hukukunun kendi içinde ayrıldığı disiplinlerden biri maddi ceza hukuku olarak tanımlanır. Bu kısım, bir fiilin kabahat teşkil edilmesi için gerekli olan unsurları, suçun işlenmesi durumunda verilecek yaptırımları ve diğer hukuki neticeleri inceler. Maddi ceza hukukunun bir diğer uzantısı ceza hukuku genel hükümler ve ceza hukuku hususi hükümler olacak şekilde ikiye ayrılır.
Ceza Hukuku İlkeleri
Kanunlara göre ceza hukukunun genel kabul görmüş bazı ilkeleri vardır. Ceza hukuku ilkeleri şu şekilde sıralanmaktadır:
- Kabahat ve cezada kanunilik ilkesi
- İdarenin düzenleyici işlemleriyle ceza verilememesi
- Kabahat tanımlarının açıklanması
- Örf ve adetle ceza verilememesi
- Kıyas yasağı
- Ceza kanunlarının geçmişe yürütülmesi yasağı
Bir hukuk devletinde vatandaşı devletin keyfi müdahalelerine karşı korumasız bırakmamak çok önemlidir. Dolayısıyla suçta ve cezada kanunilik ilkesi her zaman göz önünde bulundurulmalıdır. Ceza hukuku davalarında hak kaybı yaşamamak için mutlaka uzman ceza avukatından destek alınmalıdır.