İhtarname Nedir?
İhtarname, bir kişinin yasal haklarını savunmak, taleplerini iletmek veya bir konuda uyarıda bulunmak amacıyla karşı tarafa gönderdiği resmi bir yazılı uyarıdır. Arapça kökenli “ihtar” kelimesi, “uyarı” anlamına gelir ve hukuki alanda önemli bir yere sahiptir.
İhtarname Hangi Amaçlarla Kullanılır?
İhtarname genellikle şu amaçlarla kullanılır:
-
Yasal yükümlülüklerin bildirilmesi: Karşı tarafa, belirli bir yükümlülüğü yerine getirmesi için uyarı yapılır.
-
Resmi taleplerin iletilmesi: Belli bir talep yazılı olarak iletilir.
-
Borcun ödenmesi: Alacaklı, borçludan alacağını talep edebilir.
-
Sözleşmenin feshi: Sözleşme, karşı tarafa bildirilen ihtarname ile sonlandırılabilir.
-
Yasal süreç öncesi uyarı: Hukuki işlem başlatmadan önce son bir uyarı yapılır.
İhtarnamenin Hukuki Dayanağı
İhtarnamenin yasal çerçevesi, 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 98. maddesi ile belirlenmiştir. Bu maddeye göre, “Hukuki işlemlerde, muhataba kanun, sözleşme veya örf ve adetten doğan hak ve isteklerin yazılı şekilde bildirilmesi için yapılan işlemlere ihtarname denir.”
İhtarname geçerli olabilmesi için, Noterlik Kanunu’nun 106. maddesi gereği bazı unsurların yer alması gerekir:
-
Gönderen ve alıcının bilgileri: Ad, soyad, açık adres gibi detaylar.
-
İhtarname konusu: İhtarnamenin amacı ve içeriği net şekilde belirtilmeli.
-
İmza ve tarih: Gönderenin imzası ve tarihi.
-
Tebliğ şerhi: Noterin onayı ve mührü ile birlikte gönderilmesi.
İhtarname Ne Zaman Kullanılır?
İhtarname, farklı hukuki durumlarda başvurulabilir. Bazı yaygın kullanım alanları şunlardır:
İş Hukuku
-
İşçi hakları: İşçi, alamadığı haklarını almak için ihtarname gönderebilir.
-
İş akdi feshi: İşçi, haklı nedenle iş akdini feshetmek istediğinde ihtarname kullanabilir.
-
İşveren uyarısı: İşveren, işe devamsızlık durumunda işçisini uyarabilir.
Kira İlişkileri
-
Kira bedeli: Kirasını ödemeyen kiracıya ödeme süresi verilmesi için ihtarname gönderilir.
-
Tahliye talebi: Ev sahibi, kiracısından taşınmazı boşaltmasını isteyebilir.
Borç İlişkileri
-
Alacak talebi: Alacaklı, borçluyu temerrüde düşürüp borcu talep edebilir.
-
Sözleşme feshi: Sözleşme taraflarından biri, sözleşmeyi feshetmek isteyebilir.
Zorunlu Durumlar ve İhtarname
Bazı durumlarda ihtarname göndermek hukuken zorunludur:
-
Terk Nedeniyle Boşanma: Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesi gereği, terk eden eşe dönmesi için ihtarname gönderilmesi zorunludur.
-
Kiracı Tahliyesi: Kira bedelini ödemeyen kiracıya 30 günlük ihtarname gönderilmesi gerekmektedir (Türk Borçlar Kanunu, Madde 315).
-
İşe İade: İş Kanunu’na göre, işe iade kararı alan işçi 10 iş günü içinde başvuruda bulunmalıdır.
İhtarname Nasıl Hazırlanır?
Etkili bir ihtarname hazırlarken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar şunlardır:
-
Gönderenin Bilgileri: Ad, soyad, TC kimlik numarası, açık adres gibi bilgiler.
-
Alıcının Bilgileri: Karşı tarafın ad, soyad, adres gibi bilgileri.
-
Konu: İhtarnamenin amacı açıkça belirtilmelidir.
-
Açıklamalar: İhtarname gönderme nedeninizi net şekilde anlatan bölümler.
-
Talep ve Sonuç: Ne talep ettiğiniz ve süreyi belirtin.
-
Tarih ve İmza: Gönderenin imzası ve tarih.
İhtarname Yazım Kuralları
-
Kısa ve Öz: İhtarname gereksiz yere uzun olmamalıdır. Ana konuyu net şekilde içermelidir.
-
Açık İfadeler: Belirsiz ifadelerden kaçınılmalı, talep açıkça belirtilmelidir.
-
Resmi Dil: İhtarname resmi bir dilde yazılmalı, tehdit veya hakaret içermemelidir.
-
Yasal Dayanaklar: Mümkünse ilgili yasa maddeleri belirtilmelidir.
-
Süre: Talebinizin yerine getirilmesi için belirli bir süre verin.
Noterden İhtarname Çekme İşlemi
Noterden ihtarname çekmek için izlenecek adımlar şunlardır:
-
Hazırlık: İhtarnameyi önceden hazırlayın veya noterde yazdırın. Kimlik kartınızı yanınıza alın ve muhatabın açık adresini öğrenin.
-
Noter İşlemleri: Notere gidin ve ihtarname çekmek istediğinizi belirtin. Metni verin veya noterde yazdırın. Kimlik bilgilerinizi ve muhatabın adresini verin. İhtarnameyi imzalayın ve noter ücretini ödeyin.
-
Tebliğ Süreci: Noter, ihtarnamenizi PTT aracılığıyla muhataba gönderir. Tebliğ işlemi gerçekleştiğinde, size tebliğ belgesi gönderilir.