Gasp (Yağma Suçu) Nedir?
Yağma suçu, bir kişinin veya yakınlarının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik tehditler veya cebir kullanarak, başka bir kişiyi malını teslim etmeye veya malına karşı koymamaya zorlaması durumudur. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) 5237 sayılı yasa ile düzenlenen bu suç, gasp olarak bilinen suçla aynı anlamı taşır. 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda ise bu suç sadece “gasp” olarak adlandırılmıştır. TCK’da ise bu suç, yağma olarak tanımlanmıştır.
Yağma Suçunun Cezası
Yağma suçunun temel hali için Türk Ceza Kanunu’nda öngörülen ceza 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak, TCK 148. maddesinin ikinci fıkrasında, mağdura zorla senet verilmesi, senet imzalatılması veya senetlerin yok edilmesi gibi durumlar da yine aynı cezai yaptırımı gerektirir.
Yağma Suçu Hangi Hukuksal Değerleri Korur?
Yağma suçu, yalnızca mal varlığını değil, aynı zamanda kişisel değerleri (hayat, vücut bütünlüğü, cinsel dokunulmazlık, özgürlük) de korur. Bu suç, hem mal varlığına hem de kişinin kişisel haklarına yönelik tehdit içeren bir suçtur. Ayrıca, suç mağdurunun malvarlığına sahip olup olmamasına bakılmaksızın, başkalarına veya mağdurun yakınlarına yönelik de işlenebilir. Yağma suçunun, mal varlığına karşı işlenen suçlar arasında yer alması, hırsızlık ve dolandırıcılık gibi diğer suçlarla da benzerlikler taşır.
Yağma Suçu Hareket Unsurları
Yağma suçunun temel hareket unsuru, mağdura cebir veya tehdit uygulanarak malın alınmasıdır. Bu suçta kullanılan yöntemler arasında, mağdura tehdit veya fiziksel güç uygulayarak malın alınması yer alır.
Ayrıca TCK 148’in ikinci fıkrasında, senedin yağmasıyla ilgili suçlar yer almaktadır. Bu suç için belirtilen hareket unsurları şunlardır:
- Kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi vermeye zorlamak,
- Var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesika vermeye zorlamak,
- Bir senedi almakla karşı koymamaya zorlamak,
- İleride senet olabilecek bir kağıdı imzalamaya zorlamak,
- Var olan bir senedi imha etmeye veya buna karşı koymamaya zorlamak.
Yağma Suçunun Nitelikli Haller
Yağma suçunun nitelikli halleri, suçun işlendiği koşullara bağlı olarak cezaların artırılmasına neden olabilir. Bu nitelikli haller şunlardır:
- Suçun silahla işlenmesi,
- Suçun, failin kimliğini gizleyerek işlenmesi,
- Birden fazla kişi tarafından işlenmesi,
- Yol kesme, konutta, iş yerinde veya buraların eklentilerinde işlenmesi,
- Beden veya ruh bakımından savunmasız kişilere karşı işlenmesi,
- Suç örgütlerinin oluşturduğu korkudan yararlanarak işlenmesi,
- Suç örgütüne yarar sağlamak amacıyla işlenmesi,
- Gece vakti işlenmesi.
Yağma Suçunda Cezayı Azaltan Olgular
Bazı durumlarda cezalar indirilebilir. Bunlar arasında:
- Failin hukuksal bir ilişkiye dayalı alacağı tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması,
- Malın değerinin az olması gibi durumlar yer alır.
